พิพิธภัณฑ์ชุมชนบ้านพระเกิด ครูบาอินผ่อง วิสารโท อดีตเจ้าอาวาสวัดพระเกิด ได้สะสมโบราณวัตถุและข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ ไว้เป็นจำนวนมาก เป็นแรงบันดาลใจให้ชาวบ้านร่วมกันจัดตั้งพิพิธภัณฑ์นี้ขึ้นและนำข้าวของมาบริจาคเพิ่มเติม ทั้งช่วยกันออกแบบจัดวางและเขียนป้ายบอกคำอธิบายเองทั้งหมดด้วย พระครูวิจิตรนันทสาร เจ้าอาวาสรูปปัจจุบัน ได้มอบกุฏิครูบาอินผ่องที่สร้างตั้งแต่ปี พ.ศ. 2479 ให้เป็นอาคารพิพิธภัณฑ์เปิดให้เข้าชมเมื่อ 12 มิ.ย. 2554
พิพิธภัณฑ์แบ่งเป็นสามส่วน
ส่วนที่1 ห้องพระพุทธรูป อยู่ด้านซ้ายมือทางเข้า จัดแสดงพระพุทธรูปไม้ เครื่องสูงหรือเครื่องบูชาพระพุทธรูป และแผงพระพิมพ์ ที่น่าสนใจคือพระพุทธรูปไม้ประทับยืนทรงเครื่องปางเปิดโลก อายุไม่ต่ำกว่า 150 ปี พุทธลักษณะดูสงบ สง่างาม อิทธิพลพุทธศิลป์สมัยรัตนโกสินทร์
ส่วนที่2 ห้องโถงกลาง จัดแสดงสิ่งของที่เกี่ยวเนื่องกับพุทธศาสนา รวมถึงเหรียญเงินและธนบัตรเก่าที่หาชมได้ยาก ชิ้นที่น่าสนใจ เช่น คัมภีร์ใบลานที่บันทึกวิชาความรู้หลากสาขากว่า 2,000 ผูก ธนบัตรใบละ 1 บาท ที่มีรูปวัดภูมินทร์ ฯลฯ
ส่วนที่3 ห้องภูมิปัญญาชาวบ้านอยู่ด้านในสุดทางซ้ายมือ จัดแสดงข้าวของเครื่องใช้เกี่ยวกับการกินอยู่ของคนน่านในอดีต อย่างกบไสไม้ แมวขูดมะพร้าว รางบดยา บางชิ้นหาชมยาก เช่น โกงเกลือ สำหรับใส่เกลือในครัวเรือน เครื่องแกะเมล็ดข้าวโพดที่ทำด้วยไม้ และไม้ผัดหรือไม้พัดใช้ปั่นในหยวกกล้วยออกจากแกงหยวกกล้วย
ไปเที่ยว
