โครงการหมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ป่าเด็ง – ป่าละอู    

โครงการหมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ ตามเทือกเขาตะนาวศรี เป็นเขตแดนระหว่างประเทศไทย กับพม่า มีชาวไทยภูเขาเผ่ากระเหรี่ยง ตั้งบ้านเรือนอยู่กระจัดกระจายทั่วไป ประกอบอาชีพทำไร่เลื่อนลอย ล่าสัตว์หาของป่า

ในปี พ.ศ. 2510 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงรับสั่งให้ตำรวจผลร่มค่ายนเรศวรหัวหินให้การช่วยเหลือแก่ชาวไทยภูเขาเผ่ากระเหรี่ยงโดยการจัดตั้งชุดพัฒนาการขึ้น 2 ชุด คือชุดพัฒนา 712 ที่บ้านป่าละอู อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และชุดพัฒนา 713 บ้านป่าเด็ง อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี

มีวัตถุประสงค์ที่จะรวบร่วมชาวไทยภูเขาเผ่า กระเหรี่ยง ที่อยู่กระจัดกระจาย ให้อยู่รวบกันเป็นกลุ่ม เพื่อง่ายต่อ การควบคุมดูแลและเพื่อป้องกันการตัดไม้ทำลายป่า อันเป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร ตลอดจนการจัดหาเครื่องอุปโภค-บริโภค และส่งเสริมอาชีพการเกษตร

ทั้งในด้านการผลิตและการตลาด เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น ต่อมาในระยะหลังมีปัญหาการก่อการร้ายขึ้นมาอีก โดยผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ ได้ซุ่มโจมตีตำรวจพลร่มค่ายนเรศวรที่ปฏิบัติการอยู่ในพื้นที่ชายแดนบ้านห้วยสัตว์ใหญ่ ก่อให้เกิดความเสียหายทั้งชีวิตและทรัพย์สินแก่ฝ่ายเจ้าหน้าที่ตำรวจ ราษฎร

รวมทั้งฝ่ายตรงข้าม ดังนั้นในคราวเสด็จแปรพระราชฐานมาประทับ ณ พระราชวังไกลกังวลหัวหิน เมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2520 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ทรงมีพระราชดำรัสว่า “...มีพระราชประสงค์ที่จะให้ชาวไทยภูเขาเผ่ากระเหรี่ยงมาอยู่เป็นกลุ่มเดียวกันและให้ ทางราชการช่วยเหลือด้านการทำมาหากิน และประกอบอาชีพ ตลอดจนการรักษาพยาบาล และการศึกษา ไม่ได้คิดที่จะตำเนินการตัดถนนข้ามเข้าไปในพื้นที่ดังกล่าว...”

เพื่อสนองพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช กระทรวงมหาดไทยจึงได้นำเรื่องเสนอคณะรัฐมนตรี และคณะรัฐมนตรีได้มีมติให้ดำเนินการโครงการหมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ ป่าเด็ง – ป่าละอู จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และจังหวัดเพชรบุรี เมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม 2520 และกระทรวงมหาดไทยได้มอบให้สำนักงานเร่งรัดพัฒนาชนบทดำเนินงานตามกำหนดระยะเวลาสิ้นสุดดำเนินงานโครงการฯ ถึงสิ้นปีงบประมาณ 2529

วัตถุประสงค์ของโครงการหมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ เพื่อจัดสรรที่ดินทำกินให้แก่ราษฎรยากจนในรูปการจัดหมู่บ้านสหกรณ์ ป้องกันการตัดไม้ทำลายป่า สนับสนุนการรักษาความปลอดภัยของชาติบริเวณชายแดน การขอใช้พื้นที่โครงการหมู่บ้านสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่เขตจังหวัดประจวบคีรีขันธ์

สถานที่ท่องเที่ยวในป่าละอู

1. หอดูช้าง บ้านเฉลิมเกียรติพัฒนา

2. น้ำตกป่าละอู บ้านฟ้าประทาน

3. น้ำตกป่าละอูน้อย

4. ถ้ำเม่นหรือถ้ำค้างคาว บ้านห้วยผึ้ง

5. บ่อมรกต บ้านปากคลอง

6. จุดชมวิวเขาทุ่ง บ้านป่าละอู

องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยสัตว์ใหญ่